Ako ste naglim dodavanjem gasa, pri nižim obrtajima i visokim opterećenjima, čuli metalni zveket benzinskog motora, izazvali ste udarce klipova i karika o stijenke cilindara, koji su posljedica detonacija, uslijed prijevremenog, nepravilnog i eksplozivnog sagorijevanja. Nastaju lokalno ispred brzoširećeg sloja plamena te izazivaju drastične, brze promjene pritska sagorijavanja.
Taj se problem rješava benzinom veće oktanske vrijednosti i senzorom kliktanja, koji daju signal za korekciju ugla paljenja. U klipnom mehanizmu se javljaju sile nastale sagorijevanje u cilindrima i sile usljed inercije. One se međusobno uvelike poništavaju i to je temelj termodinamike, radnog ciklusa i balansiranja motora.
U čemu je problem ako idete višim stepenom uzbrdo, kad jasno osjećate da se motor muči? U takvom su režimu vožnje velike sile gasova, pri maloj brzini okretaja, kad su inercijske sile male i ne mogu poništiti suprotno usmjerene sile gasova sagorijevanja.
Zbog toga se povećava opterećenje osnovnih i letećih ležajeva, pa se rukavci u njima postavljaju asimetrično. Pritom se otežava protok ulja kroz ležaj i dolazi do pucanja uljnog filma, što povećava habanje.
Dizelski motori su manje osjetljivi na detonantno sagorijevanje, ali imaju izraženiji ovaj negativni efekt velikog opterećenja pri niskim obrtajima, pa je “mučenje” motora višim stepenom prenosa pri velikom opterećenju (vožnji uzbrdo ili naglom ubrzanju) podjednako štetno kod benzinskih i dizelskih motora, piše cdm.
(Alen Avdić)