Na današnji dan 1945. godine zajedničkim naporima i žrtvama naroda Bosne i Hercegovine i svih ostalih oslobođeno je Sarajevo od fašističke okupacije.
Ovaj dan, jasno povezan s antifašističkim tekovinama i danas se obilježava kao Dan grada Sarajeva.
Jugoslovenska armija započela je akciju oslobađanja Sarajeva 28. marta 1945. godine. U akcijama su učestvovali drugi, treći i peti korpus Armije, 11. i 13. krajiška brigada, 18. srednjo-bosanska brigada, artiljerijska i tenkovska jedinica.
Mir je trajao 47 godina, a onda je Sarajevo započelo novu bitku. Na Dan grada, upravo 6. aprila 1992. godine počela je opsada u kojoj je ubijeno, umrlo od gladi, hladnoće ili nestalo 11.541 civila, od kojih 1.601 djece.
Dan ranije, 5. aprila, kada su se pred zgradom Skupštine Republike Bosne i Hercegovine okupile na hiljade građana na mirnim protestima s transparentima “Mi smo za mir”, zabilježene su bile već i prve žrtve rata.
Materijalna šteta koju je grad pretrpio tokom opsade, prije svega kroz razaranja stambenog fonda i uništenje kulturnog blaga i privrednih objekata i saobraćajnica, je neprocjenjiva.
Granate su napravile ogromnu štetu, a najveću štetu su pretrpjeli civilni, kulturni i vjerski objekti. Ubijani su ljudi, rušeni civilni, kulturni, vjerski objekti, pa čak i bolnice.
U brdima oko Sarajeva bilo je stacionirano 120 minobacača i 250 tenkova JNA.
Strašan primjer je masakr na otvorenoj tržnici Markale kada su u februaru 1994. godine granate, ispaljene sa neprijateljskih položaja na Špicastoj stijeni, pogodile masu ljudi i uzele živote 68 Sarajlija.
Tokom opsade Sarajeva koja je počela 5. aprila 1992. godine i koja je jedna od najdužih opsada grada u novijoj historiji ubijeno je blizu 12.000 ljudi, među njima više od 1.500 djece, a 50.000 ljudi je lakše i teže ranjeno. Opsada je trajala tačno 44 mjeseca i završila je 29. februara 1996. godine.
(Ajdin B.)