Finansijsko-informatička agencija je navela da su ukupni prihodi svih privrednih društava u FBiH tokom 2022. godine iznosili 67 milijardi i 982 miliona KM, a da je udio 10 najvećih kompanija ukupno 15,2 posto od svih prihoda.

Koliko je važno da su privatne kompanije dominantne na listi objasnio je za naš portal Admir Čavalić, ekonomski analitičar, te je istakao i važnost dinamičnosti u pogledu rangiranja kompanija na pomenutim listama. 

"Ono što je bitno naglasiti jeste da jasno imamo sve više i više dominaciju privatnih kompanija što je dobro ali isto tako je dobro što se dešavaju promjene po pitanju rangiranja. Loše bi bilo da imamo fiksirano određeni broj kompanija u ovih prvih 10  i da se to ne mijenja iz godine u godinu, što bi značilo da imamo statično tržište. Dobro je da se non stop da se vrše promjene na listi.", objasnio je Čavalić. 

Ono što je važno naglasiti, a što je za naš portal kazao Čavalić jeste da u osnovi privrede Federacije BiH leži industrija što je jasno vidljivo iz odnosa odnosno broja čisto industrijskih preduzeća na datoj listi. 

Prema zvaničnim podacima, kompanija Bingo je na vrhu liste privrednih društava s najvećim prihodima u prošloj godini. Ova kompanija je i godinu ranije također bila na samom vrhu liste. Prema podacima FIA-e, Bingo je u 2022. godini prihodovao 1.643.450.387 KM. Godinu dana  ranije taj iznos je bio nešto manji, te je prihod kompanije Bingo iznosio 1.385.014.783 KM. 

Čavalić naglašava da je očekivano da se kompanija Bingo kao najveći trgovački lanac u BiH nalazi na samom vrhu liste. 

"Sasvim očekivano, mislim da je to rezultat i proširivanja djelatnosti, prije svega horizontalno ali i svakako i neke vertikalne integracije proteklih nekoliko godina. Ne govori se samo o trgovini, tu se radi o nekoliko povezanih društava koje prate jedno vodeće koje je isključivo vezano za maloprodaju.", kazao je za naš portal Čavalić. 

Drugo i treće mjesto, u odnosu na 2021. godinu, su zamijenili HOLDINA i Elektroprivreda dd Sarajevo. HOLDINA je tokom 2022. godine ostvarila prihod od 1.592.462.661 KM (godinu ranije 1.098.661.067 KM), a Elektroprivreda 1.306.901.251 (godinu ranije 1.105.273.583 KM). Četvrto mjesto zauzima ArcelorMittal Zenica sa prihodima u iznosu od 1.054.452.307 (godinu ranije prihodi iznosili 954.133.186 KM). Na petom mjestu je Aluminij Industrija d.o.o. Mostar sa prihodima u iznosu od 1.003.341.362. Treba kazati da prošle godine ova kompanija nije bila u top 10. Na šestom mjestu je Hifa-Oil d.o.o. Tešanj sa prihodom od 819.631.178 KM (godinu ranije 542.552.650 KM). Ova kompanija je napredovala na listi za jednu poziciju na top 10 listi kompanija s najvećim prihodima u FBiH. Na sedmom mjestu je G-Petrol d.o.o. Sarajevo sa 780.410.015 (godinu ranije 693.255.442). Na osmom mjestu je GEN-I d.o.o. Sarajevo sa prihodima od 761.850.499, a na devetom je Hifa-Petrol d.o.o. Sarajevo sa prihodom od 731.415.777 KM. Posljednje, deseto mjesto, je zauzela kompanija koja je 2021. godine bila šesta. To je BOREAS d.o.o. Kreševo sa prihodom od 658.307.814 KM (godinu ranije 533.503.522 KM).

Odnose na listama za 2022. godinu Čavalić pojašnjava tako da se pojavila potreba za određenim uslugama, te da su građani spremni platiti usluge za koje smatraju da im donose korist pa je na taj način objasnio fenomen pojavljivanja određenih kompanija. 

Zbog čega su čak tri naftne kompanije u samom vrhu rang liste po prihodima za prošlu godinu i da li je to zapravo posljedica vrlo visokih cijena nafte i naftnih derivata kojih smo bili svjedoci 2022. godine, Čavalić odgovara: 

"To pokazuje da su imali vrijednosno viši promet prošle godine. Jednostavno posmatrano jeste rezultat činjenice da je došlo do rasta cijena nafte i naftnih derivata. Nije se toliko transformiralo u profite, koliko se to inače očekivalo. Činjenica jeste da je porast prihoda po osnovu rekordnog rasta cijena nafte i naftnih derivata."

Dobit privrednih društava 

Ukupna dobit svih privrednih društava u FBiH u 2022. godini iznosila je 4.788.179.053 KM, a udio 10 najvećih privrednih društava u ovom zbiru iznosi 12,9 posto.

Kompanija Bingo je preuzela prvu poziciju po najvećoj dobiti u toku jedne godine. Podaci FIA-e pokazuju da je tokom 2022. godine Bingo ostvario dobit od 117.125.912 KM.

Na drugom mjestu je kompanija čije je sjedište u Lukavcu, a radi se o Sisecam soda. Ova kompanija je upisala dobit od 97 miliona i 730 hiljada KM. Na trećem mjestu je Lager d.o.o. Posušje s dobiti od 64,8 miliona KM, a na četvrtom Natron-Hayat d.o.o. Maglaj s dobiti od 61,6 miliona KM. Petu poziciju je zauzeo mostarski Aluminij s 55,8 miliona KM, a šesti je BH Telecom sa 54,8 miliona KM. Sedmu poziciju zauzima Premier World Sport d.o.o. Čitluk koji je prijavio dobit u iznosu od 46 miliona KM. Osmi je širokobriješki Feal s dobiti od 43,1 milion KM, deveti zenički Arcelormittal - 41,1 milion KM, a deseta je Violeta sa dobiti od 34,3 miliona KM.

2021. godine, lista top 10 kompanija po dobiti je izgledala nešto drugačije. Vodeći  ArcelorMittal sa 199 miliona KM, zatim Bingo (86 miliona KM), BH Telecom (64 miliona KM), GIKIL (62 miliona KM), Feal (49 miliona), Premier World Sport (44 miliona KM) Elektroprivreda HZ-HB (42 miliona KM), Natron-Hayat (33,5 miliona KM) i AXPO (33,2 miliona KM).

(Piše: Erna Hadžić)